کاخ بیلر بی استانبول

کاخ بیلر بی استانبول

کاخ بیلر بی ( انگلیسی: Beylerbeyi Palace، ترکی: Beylerbeyi Sarayı، به معنای کاخ اربابِ اربابان ) واقع بر ساحل آسیایی تنگه ی بسفر در محله ی بیلر بی، اقامتگاه تابستانی سلاطین بوده است. این کاخ به دستور سلطان عبدالعزیز بین سال های 1861 و 1865 توسط سارکیس بالیان، معمار سلطنتی ارمنی الاصل، ساخته شد. کاخ بیلر بی در سبک معماری "امپراتوری دوم" ساخته شده و پلانی به سبک عثمانی دارد. مهمانان خارجی مهمی که در ماه های تابستان به بازدید امپراتوری عثمانی می آمدند در این کاخ اقامت داده می شدند؛ از جمله ی این مهمانان می توان به امپراتریس اوژنی از فرانسه و دوک اعظم نیکولاس از روسیه اشاره کرد. امپراتریس اوژنی در سال 1869 در راه رفتن به افتتاحیه ی کانال سوئز، از کاخ بیلر بی دیدن کرد و مادر سلطان، پرتِونیال سلطان، به دلیل اینکه او در حال گرفتن بازوی عبدالعزیز به کاخ وارد شده بود به او سیلی زد. با وجود این خوشامدگویی خشن، اوژنی به حدی تحت تاثیر شکوه کاخ بیلر بی قرار گرفته بود که دستور داد نمونه ای از پنجره ی موجود در پذیرایی کاخ را برای اتاقش در کاخ تویلری بسازند. دوک و دوشس ویندزور نیز از جمله ی دیگر افراد مهمی هستند که از کاخ بیلر بی دیدن کرده اند. سلطان عبدالحمید دوم پس از برکنار شدن، شش سال آخر عمر خود را ( 1918-1912 ) در این کاخ در حصر سپری کرد. سلاطین دیگر در ماه های زمستان در کاخ دلمه باغچه اقامت داشتند و تنها در تابستان به کاخ بیلر بی می آمدند.

معماری و دکوراسیون کاخ بیلر بی

پلان کاخ بیلر بی به شکل مستطیلی است که طولش مقابل تنگه ی بسفر قرار گرفته است. در این بنا شش سرسرای بزرگ و 24 اتاق در دو طبقه وجود دارند؛ این طبقات بر فراز یک سرداب خدمات بر افراشته شده اند که سابقا از آن به عنوان آشپزخانه و انبار استفاده می شد. کاخ به دو بخش مردانه - سلاملیک ( selamlik ) - و زنانه – حرمسرا ( Harem ) - تقسیم می شود که ورودی های جداگانه ای دارند. از سلاملیک برای انجام امور کشور استفاده می شده است؛ به همین دلیل این بخش دکوراسیون بسیار آراسته ای دارد، در حالیکه حرمسرا تنها جهت استفاده ی بانوان بود و دکوراسیون ساده ای داشت.

به جز پلان عثمانی ساختمان، هر سازه و شی دیگری که در کاخ بیلر بی قرار دارد، از جمله بیشتر اثاثیه، لوستر ها و دیگر تزئینات، متقارن هستند و ظاهری اروپایی دارند. نمای خارجی بنا از سنگ و مرمر و داخل آن از دیوار های آجری و کفِ چوبی ساخته شده اند. کف ساختمان با حصیر های مصری ای پوشانده شده است که در زمستان در برابر رطوبت و در تابستان در برابر گرما مقاومند. فرش های هرکه ای زمین کاخ را پوشانده اند. باقی فضای داخلی با لوستر های بوهمین کریستال، ساعت های فرانسوی و گلدان های پورسلین چینی، ژاپنی، فرانسوی و ترکی تزئین شده است. تعداد زیادی نقاشی رنگ روغن، نشان دهنده ی نیرو های دریایی روی دیوار ها و کتیبه هایی به زبان عربی روی سقف وجود دارند. سرسرایی که حوض بیضی شکل در آن قرار گرفته و "سرسرای آبی" ( سرسرای تشریفات )، جالب ترین تالار های کاخ هستند و "اتاق دریاسالار" واقع در طبقه ی همکف، پر جزئیات ترین بخش کاخ می باشد. از آنجاییکه کاخ جهت استفاده در زمستان طراحی نشده بود، هیچ سیستم گرمایشی ای در آن وجود ندارد.

باغ های کاخ بیلر بی

باغ های کاخ بیلر بی مملو از درختان مختلف هستند و چشم انداز بی نظیری از تنگه ی بسفر ارائه می دهند. دو کابین کوچک دریایی در کنار اسکله وجود دارند که سلاطین عادت داشتند چای و قهوه ی خود را در آن جا بنوشند و در عین حال از منظره ی کشتی ها و قایق های در حال گذر لذت ببرند. پشت باغ یک تونل قدیمی و یک باغ تراس دار قرار گرفته اند. داخل باغ تراس دار دو عمارت وجود دارند: کابین ساری ( Sari، زرد ) کنار استخر واقع در تراس بالایی، و کابین مرمر ( Mermer ) که آبنمایی در داخل آن قرار گرفته و دیوار هایش مرمرین می باشند. کابین آهیر ( Ahir، اصطبل )، ساختمان مستطیلی طویلی مختص به اسب های سلطان است که دارای یک استخر کوچک مرمر و 20 آخور می باشد و سقف ورودی اش با نقاشی هایی از اسب آراسته شده است.